Madonna znika pod szklanką kawy. Sztuka zagrabiona. Tom 2 (okładka  zintegrowana, wyd. 11.2021)

Świetna rzecz dla każdego zainteresowanego tematem. Dowiadujemy się o okolicznościach powstania dzieł. Dowiadujemy się o twórczości artysty. Dowiemy się o okolicznościach zaginięcia dzieł, a co budzi mój ogromny podziw, to to, jak autorzy zdołali tak precyzyjnie odtworzyć losy zagrabionych dzieł, które wiele lat uważane były za ostatecznie zaginione. Podziw i szacunek. Polecam

Tom drugi równie dobry jak pierwszy. Świetnie udokumentowana historia grabieży polskich dóbr narodowych, mnóstwo zdjęć. I zadziwiające, że nadal wielu nie możemy odzyskać, mimo iż wiemy gdzie są.

Świetna pozycja. Szkoda tylko, że szata graficzna nie podąża za pierwszą częścią. Ale to może tylko moje czepialstwo.

Wciągająca. Ciekawa. Jednym słowem warto przeczytać i mieć ją w swojej biblioteczce.

Pasjonująca lektura.

Kapitalna książka

Ta historia musiała mieć ciąg dalszy, bo jak w jednej książce opisać ogrom strat, jakie poniosła polska kultura w trakcie II wojny światowej. Grabiono, niszczono i nielegalnie sprzedawano obrazy, rzeźby, meble, książki i bibeloty, które przez lata były ozdobą kolekcji muzealnych i prywatnych. Naziści i wycofujący się żołnierze Armii Czerwonej w swej zachłanności nie mieli obie równych. Z Polski wywieziono setki tysięcy dzieł, z których niestety większość do kraju nie powróciła. Do dziś Ministerstwo Kultury, dziennikarze i pasjonaci śledzą światowy rynek sztuki szukając skradzionych przedmiotów na aukcjach i wystawach. To praca, choć w tym przepadku lepiej pasowałoby tu słowo misja, wymagająca niezwykłego zaangażowania i wiedzy. Najbardziej zaś boli fakt, że odnalezienie jakiegoś dzieła, którego przynależność do polskich zbiorów da się udokumentować wcale nie oznacza, iż wróci ono do kraju. Prawo znowu nie sprzyja ofiarom. Włodzimierz Kalicki i Monika Kuhnke w swojej kolejne książce o polskich dobrach kultury skradzionych w czasie II wojny światowej "Sztuka zagrabiona 2. Madonna znika pod szklanką kawy" opowiadają jedenaście fascynujących historii o dziełach powszechnie znanych jak i tych o których wiedzę mieli do tej pory tylko nieliczni historycy sztuki. Bo pewnie większość z nas kojarzy prace Aleksandra Gierymskiego, Leona Wyczółkowskiego czy malowidła Lucasa Cranacha Starszego, mało kto jednak zdaje sobie sprawę, że przed wojną w prywatnej kolekcji Czartoryskich znajdował się imponujący zbiór średniowiecznego rzemiosła, w tym wyjątkowej klasy zabytki emalierstwa z Limoges, w Warszawie zaś manuskrypty dzieł Fryderyka Chopina oraz trzy dagerotypy z wizerunkami kompozytora, które nigdy już do Polski nie powróciły. Do mnie bardzo przemówił ten dobór dzieł, gdyż warto pamiętać, że polskie straty to nie tylko dzieła z pierwszych stron gazet (jak chociażby "Portret młodzieńca" Rafaela) ale też przedmioty mniej znane ale nie mniej cenne. Tak jak w poprzedniej publikacji tak i w tej każdy rozdział to niezwykle ciekawa, wnikliwa i wielowątkowa historia danego dzieła uzupełniona licznymi fotografiami i dziesiątkami przypisów. To nie tylko swoista lekcja historii sztuki ale historii w ogóle, bo autorzy niezwykle szczegółowo czas wojny i jej skutki związane nie tylko z dziedziną kultury. Porwała mnie ta książka, dostarczyła mnóstwo wiedzy i wywołała morze emocji. Poczułam nieodpartą ochotę aby wybrać się do Muzeum Narodowego w Warszawie i nieśpiesznie oglądać zgromadzone tam zbiory, te które przetrwały wojenną zawieruchę i którym udało sie do Polski wrócić. Zachęcam Was o lektury tej i poprzedniej książki. W moim prywatnym rankingu na rok 2021 to pozycje, które zdecydowanie uplasowały się w pierwszej piątce przeczytanych przeze mnie książek.

Wracając do historii II wojny światowej skupiamy się raczej na traumatycznych wydarzeniach historycznych. Gdzieś obok nas pozostaje sztuka, muzyka i literatura. Nie skupiają takiej naszej uwagi. Czy słusznie? Chyba nie do końca. Warto chociaż na chwilę zwrócić nasz wzrok na grabione przez okupantów, bestialsko niszczone czy mające tajemniczą historię dzieła sztuki. Monika Kuhnke i Włodzimierz Kalicki opowiadają nam jedenaście indywidualnych, bardzo ciekawych i intrygujących historii, których bohaterami są zaginione dzieła sztuki. Obrazy, ceramika, zdjęcia, rękopisy, wszystko co przedstawiało ogromną wartość. Poznajemy właścicieli tych cudów sztuki, kolekcjonerów, którzy marzyli, aby posiadać w swoich zbiorach takie perełki. A przy okazji jesteśmy świadkami życiowych opowieści o tych eksponatach, o których dotychczas nie mieliśmy pojęcia. Rzadko poznajemy takie historie od kuchni, a teraz mamy znakomitą ku temu okazję. Autorzy podzielili się z nami tajemną i bardzo cenną wiedzą. Ta książka przykuwa wzrok od pierwszego spojrzenia. Można się nią zauroczyć. Piękne wydanie w twardej oprawie, w rzadko spotykanym formacie. Całość zdobią znakomite fotografie, często opatrzone komentarzem autora, takim, który wiele zdradza i uchyla rąbka tajemnicy. Te znakomite opowieści czyta się z zapartym tchem i szeroko otwartymi oczami. Dawka wiedzy niesamowita, i na dodatek przekazana w bardzo przystępny sposób, bez zbędnego wymądrzania się. To zalety sprawiają, że nie traktuje się tej pozycji ściśle naukowo, ale jako dobrą przygodę. Tej lektury nie sposób połknąć jednym kęsem, nią się trzeba powoli delektować. Po każdej opowieści warto zrobić sobie małą pauzę, aby przyswoić i usystematyzować zdobytą wiedzę, zapamiętać te dzieła sztuki i mieć je w wyobraźni. Smutne w tej lekturze jest to, że wielkie dzieła sztuki czasami miały bardzo bolesną i traumatyczną przeszłość, że były brutalnie niszczone, palone i poniewierane. W ten sposób okupanci starali się zniszczyć godność kraju, uderzając w jego – szeroko rozumianą – sztukę. Ale po drugiej stronie napotykali na opór, bunt i przebiegłość ich właścicieli. I grabieżcy często odchodzili pokonani i przechytrzeni. Cieszę się, że miałam okazję poznać dotychczas mi nieznane losy znakomitych dzieł sztuki. Poznałam ich właścicieli, nie tylko tych prawowitych, ale również tych, którzy niesłusznie rościli sobie do nich jakiekolwiek prawa. Polecam, ciekawa i pięknie wydana. Wzbogaci każdą domową biblioteczkę i będzie błyszczała swoim blaskiem pośród innych dzieł sztuki. Mając taką perełkę w swojej kolekcji można być dumnym ...

Wracając do historii II wojny światowej skupiamy się raczej na traumatycznych wydarzeniach historycznych. Gdzieś obok nas pozostaje sztuka, muzyka i literatura. Nie skupiają takiej naszej uwagi. Czy słusznie? Chyba nie do końca. Warto chociaż na chwilę zwrócić nasz wzrok na grabione przez okupantów, bestialsko niszczone czy mające tajemniczą historię dzieła sztuki. Monika Kuhnke i Włodzimierz Kalicki opowiadają nam jedenaście indywidualnych, bardzo ciekawych i intrygujących historii, których bohaterami są zaginione dzieła sztuki. Obrazy, ceramika, zdjęcia, rękopisy, wszystko co przedstawiało ogromną wartość. Poznajemy właścicieli tych cudów sztuki, kolekcjonerów, którzy marzyli, aby posiadać w swoich zbiorach takie perełki. A przy okazji jesteśmy świadkami życiowych opowieści o tych eksponatach, o których dotychczas nie mieliśmy pojęcia. Rzadko poznajemy takie historie od kuchni, a teraz mamy znakomitą ku temu okazję. Autorzy podzielili się z nami tajemną i bardzo cenną wiedzą. Ta książka przykuwa wzrok od pierwszego spojrzenia. Można się nią zauroczyć. Piękne wydanie w twardej oprawie, w rzadko spotykanym formacie. Całość zdobią znakomite fotografie, często opatrzone komentarzem autora, takim, który wiele zdradza i uchyla rąbka tajemnicy. Te znakomite opowieści czyta się z zapartym tchem i szeroko otwartymi oczami. Dawka wiedzy niesamowita, i na dodatek przekazana w bardzo przystępny sposób, bez zbędnego wymądrzania się. To zalety sprawiają, że nie traktuje się tej pozycji ściśle naukowo, ale jako dobrą przygodę. Tej lektury nie sposób połknąć jednym kęsem, nią się trzeba powoli delektować. Po każdej opowieści warto zrobić sobie małą pauzę, aby przyswoić i usystematyzować zdobytą wiedzę, zapamiętać te dzieła sztuki i mieć je w wyobraźni. Smutne w tej lekturze jest to, że wielkie dzieła sztuki czasami miały bardzo bolesną i traumatyczną przeszłość, że były brutalnie niszczone, palone i poniewierane. W ten sposób okupanci starali się zniszczyć godność kraju, uderzając w jego – szeroko rozumianą – sztukę. Ale po drugiej stronie napotykali na opór, bunt i przebiegłość ich właścicieli. I grabieżcy często odchodzili pokonani i przechytrzeni. Cieszę się, że miałam okazję poznać dotychczas mi nieznane losy znakomitych dzieł sztuki. Poznałam ich właścicieli, nie tylko tych prawowitych, ale również tych, którzy niesłusznie rościli sobie do nich jakiekolwiek prawa. Polecam, ciekawa i pięknie wydana. Wzbogaci każdą domową biblioteczkę i będzie błyszczała swoim blaskiem pośród innych dzieł sztuki. Mając taką perełkę w swojej kolekcji można być dumnym ...

Powiem wam, że w szkole bardzo nie lubiłam historii, jeśli chodzi o wojny i rozbiory, ale szczególną uwagę przykładałam do sztuki. Zawsze ciekawiło mnie skąd malarze czerpali swoją wiedzę na te tematy. Czy zanim odnaleźli w sobie talenty malarskie uczyli się tego od kogoś, czy od razu ich talent ukazywał się w postaci wielkiej doskonałości. Jest to akurat tom drugi, nie czytałam pierwszego, ale spokojnie można je rozdzielić, gdyż tutaj mamy kolejne losy jedenastu, jak to nazwał autor. To przykre, że w tamtych czasach okupantom zależało, by rabować najsłynniejsze dzieła. Miały służyć jako zalążek dawnej kultury, cenne zbiory dawnej historii, a przepadały jak kamień w wodę. Najbardziej zadziwiły mnie miejsca, gdzie je ukrywano. Były to bowiem dawne piwnice, skrytki depozytowe w które były obrazy wkładane a następnie zamurowywane! Nikt nie pomyślał, że mogły przez to ulec zniszczeniu. Niekiedy nawet zwyczajnie zakopywano je w ziemi i czekano aż minie odpowiedni czas, by móc je wydobyć i sprzedać. W sumie fakt sprzedaży mnie nie dziwił, tylko spalanie ich! To był totalny wandalizm. Niektórym bowiem nie zależało na wzbogaceniu się dzięki nim, tylko na niszczeniu. Ich zazdrość sięgała zenitu. ,,Ta książka opowiada o tym, że sztuka potrafi wydobywać z ludzi to, co najlepsze. A czasem to, co najgorsze." Przeglądając te wszystkie zdjęcia czułam jakbym przeniosła się w czasie. Zaciekawiły mnie wszystkie! Z uwagą przyglądałam się dawnym nagrobkom, które zostały uwiecznione na zdjęciach. Moją uwagę przykuło również wnętrze mieszkania Antoniego Jana Strzałeckiego. Dla mnie wyglądało niczym świątynia. Ogrom obrazów pozawieszanych jeden obok drugiego, zupełnie jak moje książki na regale:-) Przykro było patrzeć na magazyn Stasi, wschodnioniemieckiego ministerstwa bezpieczeństwa publicznego, w którym przechowywano dzieła zrabowane przez funkcjonariuszy III Rzeszy w krajach podbitych. Tam obrazy nie wisiały, tylko podpierały dawne meble. Cały ogrom historii, która gdzieś zanikła i pozostały po niej jedynie zwykłe, wyblakłe zdjęcia...