I góry odpowiedziały echem (okładka  miękka, wyd. 06.2018)

Khaled Hosseini to autor, którego możecie kojarzyć już z tytułów takich jak „Chłopiec z latawcem” lub „Tysiąc wspaniałych słońc”. „I góry odpowiedziały echem” to pierwsza przeczytana przeze mnie powieść spod jego pióra, ale myślę, że nie ostatnia. Hosseini dobrze wie, o czym pisze, ponieważ sam pochodzi z Afganistanu, wie też w jaki sposób przedstawić realia tamtego życia. I chociaż są one smutne, pełne patologii i biedy, to jednak są bardziej otwarte na prostotę, wiarę i uczucia. Przenosimy się do roku 1952, do Afganistanu. To tutaj żyje uboga rodzina – Abdullah, Pari, ojciec oraz macocha. Realia, w których przyszło im funkcjonować, nie są przychylne, zwłaszcza zimą. Rodzina ledwo wiąże koniec z końcem, ciężko o chleb, wodę, najpotrzebniejsze przedmioty codziennego użytku i ciężko też o pracę. Abdullah ma dziesięć lat i stara się zajmować swoją trzyletnią siostrzyczką. Dla niej poświęca swoją parę butów, w zamian otrzymuje dla dziewczynki piękne pawie pióro. Wszystko się zmienia, gdy ojciec zabiera Pari i Abdullaha do Kabulu. To początek bolesnej rozłąki, która tak naprawdę pozostawi piętno na każdym z nich. Sięgając po tę powieść spodziewałam się historii stricte dotyczącej Abdullaha i Pari, śledzenia ich losów po emigracji, a co za tym idzie – maksymalnie dwutorowej narracji. Okazało się jednak, że historia rodzeństwa to jedynie klamra albo pewnego rodzaju wymówka do przedstawienia opowieści dotyczącej innych osób. „I góry odpowiedziały echem” to książka wielowarstwowa, opowiedziana przez różnych narratorów, to podróż przez miejsca i czas. Można wręcz powiedzieć, że historia jest fragmentaryczna, a jednocześnie każdy z pozornie niełączących się wątków ma wywołać w czytelniku konkretne emocje. Autor w ten właśnie sposób zahacza o różnorodną tematykę dotyczącą bezpośrednio naszego życia. Opowiada o miłości rodzinnej, próbowaniu naprawienia błędów starszych pokoleń, o tęsknocie do drugiego człowieka, a także do kraju, o trudach życia na emigracji. Taka wielowątkowość oraz różnorodność narratorska może być dla niektórych czytelników minusem, ponieważ wprowadza odrobinę chaosu. Uważam jednak, że autor nie miał na celu stworzenia prostej, przyjemnej historii. Prawdopodobnie celowo skonstruował powieść tak, aby nie była to łatwa lektura, aby czytelnik często zatrzymywał się i zastanawiał nad tym, co przeczytał. Oczami różnych narratorów obserwujemy około pół wieku życia w Afganistanie. Jest to kraj nieprzerwanie nękany wojnami, biedą, domowymi rozbojami. To ma swój charakterystyczny klimat, tak bardzo odmienny od naszego Europejskiego życia. Jednocześnie czujemy ten rozdźwięk pomiędzy naszym komfortem a niepewnością i trudami tamtych ludzi, ale widać inne podejście do rzeczy pozamaterialnych. Tam często miłość wystawiana jest na ciężką próbę, nie tylko poprzez przemoc i biedę, ale także ze względu na ucieczki, emigracje. Przez narratorów książki przewija się widoczne mniejsze przywiązane do posiadanych rzeczy, sprawdza się też powiedzenie, że najchętniej dzieli się ten, który ma najmniej. Zawsze mocno przeżywam opowieści mające miejsce na wschodzie, w krajach nadal ogarniętych wojną. Ten inny świat ma swoje niebezpieczne oblicze, wystarczy chociażby spojrzeć na sytuację emigrantów próbujących się dostać do Europy. Nie zahaczając już o temat radykalnej religii, innego wychowania i niechęci do tych „innych”, warto sobie czasami przypomnieć, że ludzie przeżywają w rodzimych krajach prawdziwe tragedie. „I góry odpowiedziały echem” to książka, która nie spodoba się każdemu. Jeszcze przed przystąpieniem do lektury należy nastawić się na coś niełatwego, wielowątkowego, czasami urywanego i niedopowiedzianego. Książka wymaga skupienia oraz wczucia się w klimat, trzeba też starać się czerpać z relacji narratorów garściami. Hosseini wykonał kawał dobrej roboty, ciężkiej i wymagającej, nieidealnej, ale poruszającej. Ciekawa jestem, czy inne jego książki również są warte przeczytania.

Drugi raz przyszło mi się zmierzyć z twórczością Khaleda Hosseini i muszę przyznać, że znów jestem oczarowana, chociaż nie aż tak jak w przypadku "Tysiąca wspaniałych słońc". Przede wszystkim zacznę od tego, że opis z tyłu okładki wprowadza w błąd. Byłam zaskoczona (pozytywnie), że historia Abdullaha i Pari to jeden z paru wątków w książce. Pisarz przedstawił losy wielu osób, ale każda opowieść ma coś wspólnego z poprzednimi, np. najpierw poznajemy małą dziewczynkę, która już w kolejnej historii jest babcią z gromadką dzieci. Ten pomysł bardzo mi się spodobał, ponieważ czytelnik ma możliwość dowiedzenia się o dalszych losach konkretnej postaci. No dobrze, ale skoro opis nie jest dokładny, to o czym jest książka? Najkrócej pisząc jest ona o tym, że bogactwo nie musi być szczęściem, że warto poświęcać się dla innych, ale również odpowiada na pytanie: ile jest w stanie zrobić człowiek dla drugiej osoby?. Khaled Hosseini w niebanalny sposób napisał o tym, jak bardzo mogą mylić pozory. Czasem zazdrościmy czegoś drugiej osobie (bogactwa lub urody), ale nie wiemy co kryje się za tym wszystkim. Być może ból, cierpienie, smutek... Usytuowanie całej fabuły w Afganistanie było strzałem w dziesiątkę. Myślę, że powieść nie wyróżniałaby się wśród innych, gdyby nie ten niesamowity klimat i kultura Afgańczyków. Na pewno każdy słyszał o trudzie życia tamtejszych kobiet i nie tylko. Nie chcę zdradzać Wam niczego z fabuły (a uwierzcie - jest ciężko), ale muszę przybliżyć temat chociaż jednej opowiastki. Wyobraźcie sobie kobietę w Afganistanie, która buntuje się obowiązkom swojej płci. Jak myślicie, do czego to doprowadzi? Czytając powieść miałam ochotę doradzać postaciom jak mają zachowywać się w danej sytuacji lub jaką decyzję powinni podjąć. Czemu? Bo rozumiałam to jak ciężko im się wiedzie. Byłam też świadoma tego, że każdy ich wybór ma ogromny wpływ na losy nie tylko swoje, ale przyszłych pokoleń. Przy okazji więc napiszę, o uczuciach towarzyszących mi przy "I góry odpowiedziały echem". Były to złość, radość, smutek, zawiedzenie, szok, niedowierzanie... Jak widzicie jest to cała gama emocji. Historia Pari i Abdullaha to fundament i coś co wiąże wszystkie wątki, w których przeczytamy o braterskiej, matczynej i ojcowskiej miłości, poświęceniu, przyjaźni, zdradzie, kłamstwach, biedzie, rozstaniach... Książka zmusza do przemyślenia paru kwestii i udowadnia, że warto cieszyć się z tego co mamy, nawet jeśli nie jest to coś o czym marzyliśmy. Jednym z plusów powieści jest to, że pisarz nie skupił się tylko na latach 50 (w których wszystko się zaczyna), ponieważ zabiera nas w podróż przez różne dekady (skończywszy na XXI wieku). Możemy więc przy okazji zaobserwować jak zmieniała się kultura i zwyczaje w Afganistanie. Najlepiej będzie, jeśli sami sięgniecie po "I góry odpowiedziały echem". To piękna wielowątkowa powieść, chociaż troszkę słabsza od "Tysiąca wspaniałych słońc". Myślę jednak, że mimo wszystko będziecie zadowoleni tak jak ja i zachęci Was ona do przeczytania kolejnej książki Khaleda Hosseini.

"... Przekonałem się, że świat nie widzi twojego wnętrza, że nie obchodzą go nadzieje i marzenia, a także smutki kryjące się pod maską skóry i kości. To absurdalnie proste i równie okrutne. Moi pacjenci to wiedzieli. Zdawali sobie sprawę, że to, kim są, będą albo mogą być, zależy od symetrii ich struktury kostnej, odległości między oczami, długości szczęki, kształtu nosa, tego, czy mają idealny kąt nosowo-czołowy, czy nie..." Szadbagh, maleńka wioska położona gdzieś w głębi Afganistanu. To właśnie tutaj rozpoczyna swoją opowieść "I góry odpowiedziały echem" Khaled Hosseini. W okresie lata spalona gorącym słońcem, zimą przysypana grubą warstwą śniegu, codziennie jest świadkiem trudnego życia zamieszkujących ją ludzi, którzy ledwo wiążą koniec z końcem, starając się przetrwać kolejne dni. Szadbagh jest domem dla dziesięcioletniego Abdullaha i jego trzyletniej siostra Pari, którzy mieszkają z ojcem i macochą Parwaną. Życie mocno związanego ze sobą rodzeństwa bezpowrotnie zmienia się, gdy wraz z ojcem Saburem wyruszają do odległego Kabulu. Powieść Hosseiniego nie koncentruje się tylko na Abdullahu i Pari, tak naprawdę ich losy stają się dla afgańskiego pisarza punktem wyjścia, by opowiedzieć historie innych ludzi, Parwany, jej brata Nabiego, Markosa, greckiego chirurga plastycznego, amerykańskiego lekarza Idrisa i jeszcze jednej Pari. Historie te rozgrywają się na przestrzeni pięćdziesięciu lat, w różnych zakątkach świata, od Afganistanu, przez Paryż, słoneczną Kalifornię, aż po grecką wyspę Tinos. Opowieści te, często dramatyczne, przeplatają się, czasem łączą, odkrywając burzliwe, targane przez liczne wojny dzieje Afganistanu. Każda z historii w jakiś sposób łączy się z losami rodzeństwa mieszkającego kiedyś w Szadbagh. "... a po co komu żal? Żal niczego nie wróci. Tego, co straciliśmy, nie da się odzyskać." "I góry odpowiedziały echem" to przepięknie napisana, momentami magiczna, przesycona poezją Rumiego i wyczuwalną obecnością baśniowych dew, gorzka i przejmująca opowieść o sile więzów rodzinnych, miłości, która czasem jest czysta i bezinteresowna, znacznie częściej egoistyczna, zachłanna i niszcząca. To powieść o rozstaniach, tęsknocie, trudnych ludzkich wyborach, których najbardziej bolesne konsekwencje ponoszą kolejne pokolenia. O decyzjach, które wpływają nie tylko na nasze na życie, ale i bliskich nam ludzi. Khaledowi Hosseiniemu udało się utkać chwytającą za serce powieść o różnych odmianach miłości, wielkiej przyjaźni, bólu rozstania, samotności, tęsknocie, lęku przed samotnością. Smutną, a zarazem niosącą nadzieję.

Początek powieści brzmi jak wzruszająca, baśniowa historia o braciszku bezgranicznie kochającym swoją trzyletnią siostrę, gotowym poświęcić jej wszystko, co posiada. Jednak bieda zmusza rodziców dzieci do podjęcia strasznej decyzji i pewnego dnia mała Pari zostaje oddana małżeństwu z dużego miasta. Dziewczynka wchodzi w zupełnie inny świat. Mieszka w Kabulu, a potem wyjeżdża z macochą do Paryża. Dorasta w kulturze zachodniej, zakłada własną rodzinę, jednak coraz częściej zadaje sobie pytania o swoją przeszłość. Niespodziewanie kontaktuje się z nią lekarz z Kabulu, mieszkający aktualnie w jej dawnym domu. W Pari budzą się wspomnienia z odległej przeszłości, a po kilku latach pragnie wrócić do Afganistanu, by wyjaśnić dręczące ją wątpliwości. Losy afgańskiej dziewczynki i jej rodziny opowiedziane są z kilku punktów widzenia, co pozwala zauważyć skomplikowaną sytuację ludzi żyjących w krajach pełnych wielkiej biedy, pogrążonych w licznych konfliktach zmuszających ludzi do podejmowania najtrudniejszych decyzji. Wprowadzenie kilku narratorów mogłoby być najciekawszym elementem książki Hosseiniego, jednak autor przesadził z ilością wątków, a zwłaszcza nadmiernie rozbudował fragmenty ukazujące Markosa i jego rodzinne związki. Dlatego gdzieś w połowie książki ginie z oczu najciekawszy wątek: losy Pari i jej brata. W natłoku różnych historii rozmazuje się próba powrotu do źródeł pięknych, ciepłych uczuć łączących rodzeństwo. Mimo tych wątpliwości dotyczących konstrukcji, warto sięgnąć po książkę Khaleda Hosseiniego, inaczej spojrzeć na wartość poświęcenia, miłości, tęsknoty, ale czasem także bezradności. ZJ źródło: www.szkolnyklubrecenzenta.pl

"Po co komu żal? Żal niczego nie wróci. Tego, co straciliśmy, nie da się odzyskać.” Trzecie spotkanie z autorem i trzecie złamane serce. I góry odpowiedziały echem to opowieść o ludziach, których losy połączyła jedna rodzina - trzonem spinającym akcję jest historia rozdzielonego rodzeństwa oraz Afganistanu niszczonego przez wojnę. Kolejny raz mamy misz masz relacji społecznych, politycznych, rodzinnych - tło w książkach Khaleda jest bardzo ważnym bohaterem, co więcej, to ono sprawia, że wszystkie są tak przeszywające. Tym razem prócz kraju Środkowej Azji odwiedzamy też Stany i Francję. Niestety książkę czyta się o tyle trudniej, że bez notatek robionych na boku, łatwo można się pogubić w gąszczu padających imion. Mimo to jest w niej wszystko, co u Hosseini'ego najlepsze - miłość, nadzieja i strach przed tym, co nadejdzie. Chyba nikogo nie zdziwi fakt, że autor kolejny raz wspina się na literacki Mont Everest. Książka jest szczera, druzgocząca. Nie nazwałabym jej najlepszą w jego dorobku (jakoś Chłopiec z latawcem ujął mnie bardziej), ale nie sposób się do czegoś przyczepić. Serdecznie polecam, choć raczej nie na pierwszy ogień.

Opis autentycznie mnie zaintrygował. Moim zdaniem Grisham wpadł na ciekawy i nowatorski sposób, jeżeli chodzi o pomysł na odświeżającą lekturę. Jednak jej wykonanie nie do końca było w stanie mnie pochłonąć.To nie jest ten sam John Grisham. Zamiast emocjonującej oraz porywającej historii, dostałam wyśmiewczą relację z amerykańskiego systemu. Wiem, że studentom jest naprawdę trudno i, że kredyty są niewiarygodnie przytłaczające. To przykre, ale jawi się jako nudny temat na książkę. Uważam, że o wiele ciekawiej mają się artykuły czy wpisy rozprawiające na te tematy, w taki motyw przewodni jest przytłaczający. Takie problemy społeczne trzeba umieć dobrze ugryźć, niestety Grisham nie potrafił tego zrobić w intrygujący sposób. Mimo, że nie wciągnęłam się w nią tak, że nie byłabym w stanie oderwać się ani na chwilę, to lektura poszła mi naprawdę szybko. Autor posługuje się prostym i przystępnym piórem, więc treść lekko się przyswaja. To jedna z tych książek, do których raczej nie wrócę, ale nie do końca żałuję spędzonego z nią czasu.

Historia rozpoczyna się w Afganistanie, gdzie rodzeństwo zostaje rozdzielone już w dzieciństwie. Chłopiec Abdullah, który darzy swoją siostrę wielką, bezwarunkową miłością emigruje do Stanów, natomiast jego siostra Pari wraz z przybraną matką udaje się do Paryża. I ta właśnie para spina różne wątki innych bohaterów jednej rodziny, "porozrzucanych" po całym świecie. Książka przepełniona jest tęsknotą, miłością, przyjaźnią oraz trudami związanymi z ubóstwem i trwającą wojną. W książce znajduje się wiele różnych opowieści i trzeba cały czas zachować czujność aby się w tym wszystkim nie zagubić. Nie każdemu taka ilość wątków w książce może odpowiadać, mnie natomiast każda kolejna historia wciągała coraz bardziej i bardziej. Całość napisana jest pięknym, bogatym językiem. Jest to pierwsza książka tego autora jaką miałam okazję przeczytać i z pewnością nie ostatnia. Skłania do refleksji i pokazuje priorytety jakimi powinniśmy kierować się w życiu. Ujęła mnie ogromnie i często wracam do niej myślami.