Hanna Lachert. Wygoda ważniejsza niż piękno (okładka  twarda)

Wspaniała wciągająca lektura. Czyta się ją z zapartym tchem. Idealna dla wielbicieli wzornictwa

Mam pytanie do czytelników biografii: Czy czytacie wyłącznie książki o postaciach, które znacie? Czy zdarzyło się wam sięgnąć po publikację o kompletnie nieznanej osobie, bo robiła coś ciekawego, albo – po prostu – ładnie uśmiechała się z okładki? Ja zazwyczaj czytam biografie ludzi kultury, ewentualnie ciekawych postaci historycznych (zazwyczaj związanych z polityką). Właściwie nie miałam w tegorocznych planach czytelniczych publikacji „Hanna Lachert. Wygoda ważniejsza niż piękno”. Ba, nie miałam jej w planach na kolejną dekadę. A jednak... Maila z informacją o premierze tej książki czytałam chyba trzy razy. Architektka wnętrz, projektantka mebli (i biżuterii, jak się w trakcie czytania okazało), „promotorka” sztuki użytkowej – szybkie zapoznanie się z jej biogramem sprawiło, że zechciałam dowiedzieć się, jakie kultowe projekty ma na koncie. A kiedy przekartkowałam książkę Katarzyny Jasiołek i popatrzyłam na uśmiechniętą buzię bohaterki biografii, wiedziałam, że pokocham Panią Hannę. „(…) Katarzyna Jasiołek stworzyła kompletną biografię jednej z najważniejszych polskich projektantek ubiegłego wieku na tle powojennej historii polskiego wzornictwa użytkowego, architektury wnętrz, a także zmian społecznych.”* to zdanie z opisu okładkowego najlepiej podsumowuje tę książkę. Autorka opisuje życie Hanny Lachert chronologicznie akcentując ważne miejsca, osoby itp. Bohaterka książki urodziła się przed wojną i wraz z jej dorastaniem nastąpiły w Polsce zmiany obyczajowe, społeczne, polityczne – tego w takiej publikacji nie można było pominąć. Katarzyna Jasiołek pamiętała o jeszcze jednym aspekcie, wyjątkowo ważnym w kontekście profesji Hanny Lachert. Poza tym, że opisuje jak zorganizowana była praca takiej osoby (nauka, spółdzielnie zrzeszające poszczególne profesje itp.) oraz jakie tendencje obowiązywały w architekturze i wzornictwie, autorka raczy czytelników opisami. Poza – co oczywiste – przedstawieniem prac bohaterki biografii, szczegółowo opisano miejsca dla niej ważne np. wygląd domów/mieszkań. Trudno ocenić, jaki wpływ wywarły te przedmioty, wnętrza, budynki na samą Lachert, natomiast fantastycznie dopełniają one prezentacje jej osoby. Dowiemy się, przykładowo, na jakich dywanach bawiła się przyszyła projektantka mebli. Katarzyna Jesiołek nie tylko przybliża czytelnikom postać Hanny Lachert. Ona umożliwia im poznanie jej. I nie napisałam tego w sensie metaforycznym. Po przeczytaniu książki naprawdę miałam wrażenie, że to moja znajoma. Biografia została wzbogacona o masę fotografii. To staje się już pewnym standardem, bo czytelnicy to lubią. Ja również pochwalam, jednak mam małą uwagę. Wolę , kiedy zdjęcia są podpisane. Wtedy wiem na co patrzę. Czytając główny tekst nie zawsze można się domyślić do czego się odnoszą. Jednak to co innego daje nam możliwość dobrego poznania Pani Lachert – fragmenty rozmów, które autorka przeprowadziła z nią samą i jej rodziną. Kiedy wzięłam tę publikację pierwszy raz w ręce zaczęłam od obejrzenia zdjęcia. Stwierdziłam, że patrzę na śmiałą, energiczną babeczkę z silnym charakterem. Może nieco roztrzepaną, trochę łobuziarę. Byłam zaskoczona, jak dobrze ją rozpracowałam. Z wypowiedzi jej i jej bliskich wyłania się właśnie taka kobieta. Pisanie biografii „Hanna Lachert. Wygoda ważniejsza niż piękno” nie było łatwym zadaniem – mało znana postać, mało materiałów źródłowych – jednak Katarzyna Jasiołek wykorzystała niepowtarzalną szansę, rozmowę. Fragmenty, kiedy cytowana jest bohaterka biografii są dla mnie najcenniejsze. Dzięki nim poznałam polską projektantkę wnętrz i mebli, ale również barwną kobietę. Silną i trudną w obejściu – jak mówią jej bliscy – ale emanującą wspaniałą energią. Zapamiętajcie kochani ten tytuł, bo to bardzo dobrze napisana biografia nietuzinkowej postaci. * Katarzyna Jasiołek, „Hanna Lachert. Wygoda ważniejsza niż piękno”, wyd. Marginesy, Warszawa 2022, okładka.

„Hanna Lachert. Wygoda ważniejsza niż piękno” to biografia wszechstronnie uzdolnionej projektantki, której początek przygody z projektowaniem przypadł na trudne lata powojenne. Urodzona 19 marca 1927 r. jedyna córka Tadeusza i Marii Sobockich, od najmłodszych lat otoczona była pięknymi przedmiotami, w jakie wyposażone było mieszkanie znanego architekta. W czasie Powstania Warszawskiego cała rodzina działała w podziemiu, a sama Hanna była sanitariuszką. Po wojnie Hanna rozpoczęła studia na Wydziale Architektury Wnętrz na warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych i już w trakcie studiów zaczęła współpracę z Biurem Nadzoru Estetyki Produkcji. Mimo braku dyplomu studiów (w tym czasie jeszcze studiowała) została jednym z projektantów biur mających się mieścić w budowanym Pałacu Kultury i Nauki. Kolejne lata jej studiów i po nich to ciągły rozwój i kolejne wyzwania. Bardzo szanowana ze względu na swój styl pracy, osobiście nadzorowała projekty i dopatrywała każdego szczegółu. Lachert projektowała meble, a od swoich mistrzów przejęła „zamiłowanie do rzemiosła najwyższej próby”, wyposażenia wnętrz i całe wnętrza. Zarówno na zlecenie spółdzielni artystycznych, jak i osób prywatnych. Nie cierpiała projektować mebli na targi, gdyż cała praca po skończonych targach lądowała w koszu. To ona stała za słynnym do lat 90-tych neonem „Cepeli”, to jej projektowi zawdzięczamy wygląd holu katowickiego Spodka i to jej projekty znajdowały się w tysiącach domów. Lachert to nie tylko projektantka, to artystka, wolny duch. Piękna kobieta zdobywała wiele zleceń swoim urokiem osobistym, kokieterią i właśnie urodą. Uwielbiała się bawić i wyglądać inaczej niż wszyscy na ulicy. Jak wielu Warszawiaków zaraz po wojnie ubierała się u „Cioci Unry”, a braki w biżuterii uzupełniała tą własnoręcznie robioną. To z tego okresu pochodzi patent nr 37570 „Półfabrykat lub fabrykat z kości oraz sposób ich wytwarzania” udzielony 6 listopada 1953 r. Zmarła w 2021 r. Lachert była nietuzinkową kobietą, która żyła na własnych zasadach. „Hanna Lachert. Wygoda ważniejsza niż piękno” to pięknie wydana biografia jednej z projektantek, która wywarła duży wpływ na wygląd powojennej sztuki użytkowej. W twardej oprawie powleczonej płótnem znajdziemy nie tylko opowieść o Hannie i jej życiu, ale mnóstwo zdjęć przedstawiających jej projekty i ich realizację, jak również dużo zdjęć z rodzinnego albumu, przedstawiających projektantkę w różnych sytuacjach dnia codziennego. W biografii „Hanna Lachert. Wygoda ważniejsza niż piękno” znajdziemy też sporo wskazówek dla projektantów. Dla Lachert wygoda i użyteczność mebla i/lub przestrzeni były najważniejszymi priorytetami. Biografię Lachert polecam zarówno architektom, projektantom wnętrz i artystom plastykom, wszystkim projektującym meble i przestrzenie. Jest to również świetna lektura dla historyków sztuki, czy osób zajmujących się własnością intelektualną. Osoby lubiące czytać biografie też spędzą przy tej pozycji kilka miłych chwil. Serdecznie polecam.

Katarzyna Jasiołek "Hanna Lachert" Wygoda ważniejsza niż piękno, Czy zastanawiacie się czasem, czyja praca kryje się w przedmiotach które towarzyszą nam na co dzień? Kto stworzył ich projekty? Co go zainspirowało? I wreszcie jak długie okaże się ich użytkowe życie? Czy przetrwają kolejne pokolenia? A może znikną zapomniane jako opał w piecu bądź zostaną wyrzucone na śmietnik? Lubię sięgać po książki, których autorzy mają chęć przybliżyć szerszemu gronu czytelników biografie osób, które w trudnych czasach PRLu zajmowało tworzenie czegoś z "niczego". Na przeszkodzie stawał bowiem często nie tylko brak potrzebnych materiałów, ale również ludzie, którzy tak a nie inaczej uregulowali socjalistyczną gospodarkę. Zanim sięgnęłam po niedawno wydaną biografię Hanny Lachert, już jakiś czas temu miałam okazję czytać inne świetne książki, których bohaterowie ‐ twórcy czy projektanci ‐ musieli stawić czoła problemom związanym z dostępnością na rynku niezbędnych do stworzenia jakiejś realizacji materiałów. Jeśli lubicie cofać się do czasów PRLu, zachęcam do sięgnięcia po książkę Filipa Springera "Zaczyn" O Zofii i Oskarze Hansenach - małżeństwie architektów czy opisującej modę PRLu "To jest są moje wielbłądy" Aleksandry Boćkowskiej. W latach powojennych trzeba było jakoś radzić sobie z brakiem wszystkiego. Pomysłowość ludzka nie zna jednak granic. Kiedy ktoś chce wyglądać dobrze, musi stworzyć sobie modę bazując na tym co ma pod ręką. I tak młoda studentka jako elementy do produkcji korali wykorzystuje, kręgosłupy dorszy, najpierw wygotowane z mięsa, wybarwione, a nastepnie nanizane na nitkę. To pierwsze projekty dziewczyny, która potem zajmie się projektowaniem wnętrz i przedmiotów użytkowych, mebli, krzeseł czy stołów. Napisana przez Katarzynę Jasiołek historia Hanny Lachert nie jest jedynie jej biografią, to również opowieść o powojennych czasach polskiego wzornictwa użytkowego, radzeniu sobie z potężnymi brakami dostępnych na rynku materiałów i umiejętnym ich zastępowaniu wymyślnymi zamiennikami. Będąca zbiorem zapisków rozmów z Hanną, uzupełniona o liczne rodzinne zdjęcia, a także pełna fotografii przedmiotów użytkowych charakterystycznych dla tamtych czasów, stanowi idealną podróż w czasie, do mieszkań naszych dziadków, których wyposażenie w meble i przedmioty, pamiętamy dzisiaj jak przez mgłę. Do czasów, kiedy artykuły zawsze trudnodostępnego "Przekroju", podpowiadały jak stworzyć sobie ekstra ciuch i w co wyposażyć mieszkanie.

Przyznaję, że to dość tajemnicza książka i sama historia o osobie o której nigdy nie słyszałam była ciekawa i niejednoznaczna jednocześnie. Z książki dowiedziałam się, że była projektantką wnętrz użyteczności publicznej, choć ona sama nigdy nie pojawiała się na ich otwarciach. Prawdopodobnie wolała pracować, aniżeli świętować. O niej dowiadujemy się, że była panienką z dobrego domu, córką damy, ze skłonnością do łamania zasad, taką łobuziarą. Bardzo pracowita, jednak często spędzała czas ze swoimi przyjaciółmi. Była sanitariuszką w powstaniu warszawskim i działaczką podziemia. Odpowiedzialna i zorganizowana, troskliwa matka, babcia i teściowa, choć miewała swoje fochy. Książka jest przepełniona jej zdjęciami ze zbiorów osobistych, gdzie poznamy ją nie jako wytworną damę w idealnych pozach, tylko nastolatkę i kobietę, która kocha życie i umie się nim cieszyć. Bardzo spodobał mi się sposób prowadzenia tej biografii, gdyż nie czujemy tutaj sztywnego sloganu, a jedynie barwną opowieść, którą warto poznać. Zdjęcia przedstawiają też jej mieszkanie wraz z osobami, które również zostały uchwycone na zdjęciu. Poznamy losy jej rodziców oraz zdjęcie aktu jej urodzenia. Jako trzylatka była bardzo urodziwą dziewczynką. Oprócz opowieści będą też fragmenty jej wspomnień. Hania chodziła do prywatnej szkoły i co zastanawiające, nie uczyła się dobrze. Jak sądzicie, co na ten temat sądziła sama Hanna? Przyznam tylko, że wielokrotnie dostałaby nagrodę nobla za kłamstwa jakimi innych karmiła. W tym był jej urok, że każdy jej wierzył:-) W książce zobaczymy zdjęcia jej dyplomów, zdjęcia wnętrz, które projektowała i wszystkich dokumentów, jakie przy tym wystawiała. Powiedziałabym nawet, że miała prawdziwy dar do przekonywania innych. Dało mi to całościowy obraz tej osoby. Chciała być ważna, ale i wygodna. Nie lubiła osób, które by myślami nawet ją poniżały. To dość ekscentryczna osoba i myślę, że warto co nieco o niej wiedzieć. Choćby i poznać zdjęcia z dawnych czasów.

Sięgacie po biografie? A jeżeli tak, to osób, które znacie i lubicie, które Was zwyczajnie z pewnych względów interesują? Ja przyznaję, że niekiedy wybieram biografie ludzi, których kompletnie nie znam lub o nich nie słyszałam. Dlaczego? Bo to dla mnie jak spotkanie z przypadkowym człowiekiem na spacerze, w sklepie czy kawiarni. Poznawanie kogoś, kto być może zagości w moich myślach na dłużej lub zwyczajnie pogawędzimy chwilę i rozejdziemy się w każde w swoją stronę. Zawsze lubiłam poznawać ludzi, słuchać ich historii, wyciągać z każdego spotkania coś dla Ciebie, jakąś mądrą myśl, pociechę, niekiedy dobry żart. O Hannie Lachert po raz pierwszy usłyszałam przy okazji książki, o której chciałabym co nieco opowiedzieć. Jak się okazuje, wielu z nas kojarzy jednak jej dzieło, a mianowicie tapicerowane krzesło „muszlę” z charakterystycznym guzikiem. Widzicie? Niby nieznajoma, a jednak coś tam kojarzymy... W tej pozycji otrzymujecie biografię, która nie powstałaby, gdyby nie poświęcenie i talent Katarzyny Jasiołek, która dotarła do archiwalnych dokumentów, ale też miała możliwość rozmawiać z samą Hanną. Będzie tutaj garść wspomnień z dzieciństwa, dorosłego życia, jej pracy, ale też o wszystkim, co sprawiło, że warto bliżej poznać tę projektantkę. Jaki był najgłupszy pomysł jej życia? Dlaczego na plecach targała kręgosłupy ryb i z czego tworzyła biżuterię, która przyciągała wzrok? Czemu niektórzy wołali za nią: diabeł!? Nietuzinkowa, utalentowana, spragniona życia i podążająca za sercem, niekiedy szalona, ale też kreatywna. Kobieta, której adrenaliny dostarczały terminy... Umiała słuchać jak mało kto i sprzedała pewnego Pana za buty na koturnie... Ta książka to nie tylko piękne wydanie w twardej oprawie o wyjątkowej fakturze, opatrzone licznymi zdjęciami, ale przede wszystkim historia odważnej kobiety, która wiedziała, czego chce od życia. Biografia, którą warto poznać, inspirująca, ciekawa i zabawna. To dowód na to, że zawsze jest jakieś jutro.

🪑🟡Kiedyś całkiem przypadkowo natknęłam się na profil dziewczyny interesującej się wzornictwem i projektami mebli. Nie przepadłam w tym temacie, ale śledzenie czyjegoś zafascynowania to zawsze jest dla mnie ciekawa odskocznia od codzienności. W związku z tym z chęcią sięgnęłam po książkę o Hannie Lachert. Jeszcze kilka lat temu przeszłabym obok obojętnie, jednak magia IG polega na tym, że można rozszerzyć swoje horyzonty. 🪑🟡O dziwo, zacznę od okładki - jest tak przyjemna w dotyku, że nic, tylko ją głaskać. W środku natomiast poznajemy Hannę Lachert - architektkę wnętrz, projektantkę i promotorkę sztuki użytkowej. Śledzimy ją od dzieciństwa aż do śmierci, w książkę wplecione są wspomnienia jej bliskich oraz bardzo dużo zdjęć. 🪑🟡Życie Hanny biegło w Polsce zmian obyczajowych i politycznych, za tym szło dostosowanie się do potrzeb i tendencji społeczeństwa. Z zachwytem czytałam o jej projektach i pomysłach, a przede wszystkim o drodze projektantki - kobiety. Opis tego, jak zjednywała sobie wykonawców czy budowlańców wywołał uśmiech na mojej twarzy. Niestety za duszą artystki i zamiłowania do pracy nie szło „normalne” życie rodzinne - tutaj również poznajemy kilku mężów oraz relacje z synem czy synową. 🪑🟡Biografia nie opisuje wszystkich momentów życia, a jedynie przełomowe i ważne dla historii projekty - również te nieudane. Byłam szczerze zdziwiona pomysłowością Hanny i tym, jak z niczego była w stanie zrobić piękny mebel czy biżuterię. Prostota i funkcjonalność projektów również wywołała we mnie spory sentyment, bo na codzień nie zastanawiamy się nad tym, kto zaprojektował nasz mebel. 🪑🟡Hanna była żywiołową kobietą z silnym charakterem, a jednocześnie nie lubiła stać w świetle reflektorów - nie pojawiała się na otwarciach urządzonych przez siebie przestrzeni! Super, że powstała taka książka - pozwoli to poznać tę architektkę większej liczbie czytelników.

Lubię otaczać się ładnymi przedmiotami, ale nie przepadam, gdy w moim otoczeniu jest ich za dużo. Cieszę się, gdy wypatrzę ciekawą rzecz, która pasuje i upiększa wnętrze. Kupując przedmiot starszy z tzw. "duszą", chcę dowiedzieć się jak najwięcej o jego historii. Interesuje mnie, kto go stworzył i jak wpadł na jego pomysł. Czytam i kolekcjonuję książki o designie, które poszerzają moją wiedzę. W mojej biblioteczce swoje miejsce znalazła biografia Hanny Lachert, napisana przez Katarzynę Jasiołek. Przyznam, że o tej architektce wnętrz i projektantce polskiej sztuki użytkowej nie słyszałam. Lektura książki "Hanna Lachert. Wygoda ważniejsza niż piękno" sprawiła, że dowiedziałam się wielu nowych rzeczy. Interesująca biografia pozwala nam poznać wybitną, niezwykle utalentowaną kobietę, która miała intuicję i świetne, wizjonerskie pomysły. Tworzyła meble użyteczne, estetyczne nowoczesne, wielofunkcyjne, które zachwycały nabywców. Hanna Lachert w pracy ceniła sobie niezależność. Współpracowała ze Spółdzielnią Artystów "Ład". Projektowała meble i wnętrza. Biografia powstała na podstawie archiwalnych dokumentów i rozmów z bohaterką oraz osobami, które ją znali. Nie zabrakło w niej czarno-białych zdjęć. "Hanna Lachert. Wygoda ważniejsza niż piękno" to książka dla wielbicieli designu, sztuki użytkowej oraz twórczości mniej znanych polskich artystek, o których trochę zapomniano. Duży plus daję za dopracowany, nieszablonowy projekt okładki. Zaskakująca faktura i świetny kolor, przyciągają wzrok. Na koniec przytoczę słowa artysty plastyka Czesława Knothego "Żeby mebel był udany, musi spełniać trzy podstawowe warunki: celowej konstrukcji, maksymalnej funkcjonalności i oczywiście mieć walory estetyczne". Biografia Hanny Lachert to świetny pomysł na prezent mikołajkowy lub świąteczny. Po lekturze jestem pod wrażeniem, polecam serdecznie.

Przyznam, że wcześniej nie słyszałam o Hannie Lachert, chociaż kojarzyłam prlowskie, tapicerowane krzesło o kształcie muszli z guzikiem. A właśnie to krzesło zaprojektowała Hanna Lachert - jedna z najwybitniejszych polskich projektantek sztuki użytkowej. Hanna Lachert urodziła się 19 marca 1927 roku w Warszawie i z tym miastem była bardzo związana. Brała udział w Powstaniu Warszawskim, a po wojnie pomagała w odbudowywaniu kraju służąc swoimi projektami. Studiowała architekturę wnętrz na ASP, by później stać się jedną z czołowych powojennych projektantek mebli dla Spółdzielni Artystów "Ład". Zaprojektowała nie tylko sprzęty, lecz także setki wnętrz, w tym mieszkań, sklepów, kawiarni czy hoteli. Lubiła tworzyć biżuterię z nietypowych materiałów np. korale z dorsza. Była uczulona na kawę. Nie znosiła morza, za to kochała góry. Mówiono, że "Hanna to lata po tych wierchach jak Powierucha. Określenie to przylgnęło do niej na zawsze i przyjęło się w rodzinie." Książki biograficzne są okazją do lepszego poznania danej postaci. Ale istotne jest zawsze to z jakiej perspektywy zostanie ona przedstawiona. W przypadku książki "Hanna Lachert. Wygoda ważniejsza niż piękno" Katarzyny Jasiołek mamy pokazaną Hannę prywatnie i zawodowo. Autorka połączyła swoją narracje z fragmentami rozmów z Hanną, dzięki czemu możemy bezpośrednio poznać myśli i słowa naszej tytułowej bohaterki. W książce znajdziemy też fotografie z rodzinnych albumów Hanny oraz zdjęcia miejsc, mebli, projektów z nią związanych. Z tej książki dowiedziałam się, że Hanna Lachert miała bardzo pozytywne nastawienie do życia, była kobietą pracowitą, rodzinną, wygadaną. Nie sposób jej nie polubić a jej pracę nie sposób nie podziwiać. To niezwykle ważna postać w polskim designie, która zdecydowanie zasługuje na rozgłos nawet współcześnie. Polecam!

Czytanie biografii Hanny Lachert było dla mnie jak podróż w nieznane, w którą wyruszyłem z czystej ciekawości i chęci poznania kogoś nowego. Nigdy nie słyszałem o tej osobistości, ale zachęciło mnie stwierdzenie, iż to jedna z najwybitniejszych polskich projektantek sztuki użytkowej. Stworzyła meble, które określa się mianem klasyków, a swoje umiejętności wykorzystywała również w projektowaniu wnętrz m.in. sklepów, kawiarni czy hotelów. Dodatkowo zajmowała się rękodziełem i sprzedawała własnoręcznie zrobioną biżuterię. "Wygoda ważniejsza niż piękno" jest fascynującą biografią Lachert, o której można powiedzieć, że była kobietą wszechstronną. Zawsze dążyła do wyznaczonego celu i ciągle podnosiła sobie poprzeczkę. Mimo że była królową prokrastynacji i odkładała swoją pracę na ostatnią chwilę, to wszystkie jej projekty wypadały kapitalnie, a ona sama dawała z siebie wszystko. Oprócz opowieści o pracy zawodowej tej wybitnej artystki można dowiedzieć się sporo o polskiej powojennej historii architektury wnętrz, wzornictwa i sztuki użytkowej. Jest to wspaniałe dopełnienie książki, które na pewno zauroczy każdego miłośnika historii projektowania mebli. Książka oprócz swoich walorów literackich, posiada piękną szatę graficzną. Dodatkowo opatrzona jest dziesiątkami zdjęć z życia prywatnego Lachert. Znajdziemy tutaj zdjęcia artystki z dzieciństwa, jak również fotografie jej projektów i mebli. Biografia napisana przez Katarzynę Jasiołek jest pięknym hołdem oddanym wspaniałej projektantce. Mam jednak pewien niedosyt, jeśli chodzi o wypowiedzi jej bliskich. Spodziewałem się więcej wspomnień dotyczących tego, jaką była mamą czy babcią. Książkę czytało mi się niesamowicie dobrze i cieszę się bardzo, że dzięki pisarce mogłem poznać tak wspaniałą osobę.