Klucz dynamo to sprzęt umożliwiający dokręcenie śruby z odpowiednią siłą – nie za mocno, ale też nie za delikatnie. Dzięki temu śruba jest osadzona pewnie i stabilnie. To szczególnie ważne w przypadku elementów silnika, świec żarowych, a także tych nakrętek, które mogą ulec uszkodzeniu podczas przykręcania na siłę.

zestaw kluczy

Co to jest klucz dynamometryczny?

Cechą, która odróżnia klucz dynamometryczny od innych popularnych kluczy używanych w warsztatach, jest możliwość uzyskania precyzyjnie określonego momentu obrotowego. Często producenci informują o preferowanej sile, z która należy dokręcać śruby. Zamiast robić to „na oko”, łatwiej jest użyć do tego właśnie takiego klucza dynamo - możesz tak go ustawić, aby dokręcał śruby z konkretną siłą.

Do czego służy klucz dynamometryczny?

Przypadkiem, w którym dobrze jest stosować klucz dynamometryczny, jest przykręcanie elementów aluminiowych, jak ma to miejsce np. w głowicy silnika. Klucz dynamometryczny przyda się także do przykręcania elementów z delikatnych tworzyw sztucznych, np. z plastiku. Taki klucz przyda się zawsze, gdy wymagana jest precyzja i wyczucie, aby nie uszkodzić części podatnych na zgniecenie i pękanie, umożliwia łatwe dokręcenie elementów.

klucz dynamometryczny YATO

Klucz dynamometryczny – jak ustawić?

Zastanawiasz się, jak ustawić klucz dynamometryczny? Aby udało się to zrobić, należy wybrać skalę Nm, a następnie upewnić się, że pokrętło mikrometryczne jest ustawione na pozycji zero. Pokrętło to należy wtedy obrócić zgodnie z ruchem wskazówek zegara, aż uzyska wymaganą pozycję, a potem zablokować. Możesz też ustawić kierunek, zgodnie z którym mają być dokręcane śruby – w prawo, czy w lewo. Pora na nałożenie odpowiedniej nasadki na zabierak. Klucz jest teraz gotowy do pracy.

Jaki klucz dynamometryczny wybrać do warsztatu domowego?

Zakres i napęd klucza – czyli jego najważniejsze parametry – zależą od tego, do czego chcesz go używać. Zanim więc kupisz przypadkowy model, zastanów się nad tym, jakich momentów obrotowych będziesz potrzebować w swoim domowym warsztacie. Jeśli zamierzasz używać klucza dynamometrycznego do kół samochodowych, zainteresuj się takim, który będzie zawierał się w przedziale od 40 do 200 Nm. Gdy planujesz naprawę silnika, idealny moment obrotowy do takiego zastosowania to 30 Nm. Delikatne elementy, takie jak świece, będą potrzebowały klucza o niskim momencie - poniżej 20 Nm.

Kolejną istotną wielkością jest rozmiar klucza. Należy go dopasować do rozmiaru nasadki śrub, które będziesz dokręcać. Rozmiar podany jest w calach i może wynosić od ¼ do 1 cala. Zazwyczaj precyzyjne prace wymagają klucza dynamometrycznego o małym rozmiarze zabieraka. Do większości napraw części motoryzacyjnych nadaje się rozmiar 3/8 cala. Takie klucze ma w swojej ofercie firma YATO. Największe rozmiary przeznaczone są do prac przy maszynach przemysłowych.

klucz dynamometryczny vortel

Klucz dynamometryczny do kół samochodowych

Jednym z podstawowych zastosowań praktycznego klucza dynamometrycznego jest dokręcanie śrub podczas wymiany kół samochodowych. Zawsze po użyciu specjalnego klucza udarowego dobrze jest dokręcić je dodatkowo za pomocą tego narzędzia. Dzięki temu śruby będą dokręcone z odpowiednią siłą i następnym razem łatwiej będzie je poluzować. Tym samym zwiększy się ich żywotność, ponieważ nie będą narażone na zbyt mocne dokręcanie i odkręcanie.

Klucz dynamometryczny do roweru

Klucze dynamo wykorzystywane do napraw elementów roweru odznaczają się dość niskim momentem obrotowym, który wynosi poniżej 25 Nm. Klucz dynamometryczny do roweru jest bardzo uniwersalny, ponieważ większość śrub i elementów naprawianych w domowej pracowni daje się dokręcić kluczem o takim właśnie zakresie.

Klucz dynamometryczny wychylny i mechaniczny

W obrębie kluczy dynamo można wyróżnić podstawowe typy:

  • klucz wychylny (wskazówkowy) o szerokim zakresie momentu obrotowego – jest to model uniwersalny, charakteryzujący się dość niską ceną. Podczas dokręcania specjalny wskaźnik wychyla się, co umożliwia sprawdzenie na skali, z jaką siłą działa. Taki klucz ma w swojej ofercie np. firma Vorel;
  • klucz mechaniczny – nazywany także kluczem klikowym. W środku znajduje się sprężyna, która wygina się podczas dokręcania. Mechaniczna zapadka, która blokuje klucz w momencie przekroczenia ustawionej siły dokręcania, generuje dźwięk przypominający kliknięcie. Po jego usłyszeniu śruba jest dokręcona;
  • klucz łamany – w momencie osiągnięcia określonej wartości momentu obrotowego, przednia część klucza złamie się o ok. 20 stopni. Gdy klucz zostaje wyciągnięty, złamana część wraca do oryginalnej pozycji;
  • klucz elektroniczny – charakteryzuje go wysoka precyzja. Jego dokładność może wynosić aż do 0,5%. Niektóre klucze dynamometryczne elektroniczne posiadają ekran LCD i funkcję pamięci ustawień.

Różnorodność kluczy sprawia, że wybór dostępnych modeli może być naprawdę trudny. Dlatego warto znać ich główne cechy i parametry.

klucz dynamo

Zestaw kluczy dynamometrycznych – czy warto go mieć?

Jeśli często korzystasz z precyzyjnych narzędzi, a w swoim warsztacie zdarza ci się naprawiać samochód, rower lub motocykl, warto zainwestować w komplet kluczy. Znajdziesz w nim narzędzia o regulowanych momentach obrotowych i końcówki nasadowe przydatne do podstawowych prac. W warsztacie przydaje się klucz do wymiany kół, klucz do silnika oraz klucz dynamometryczny do świec o niskim momencie obrotowym.

Znasz już główne rodzaje kluczy dynamo, co może ułatwi ci podjęcie decyzji co do tego, który z nich będzie przydatny w twoim przydomowym warsztacie. Zapamiętaj powyższe informacje i wyposaż się w to profesjonalne narzędzie, aby śruby, które przykręcasz, już zawsze były przymocowane pewnie i wystarczająco mocno.

Więcej poradników znajdziesz na Empik Pasje w dziale Dom i ogród.

Zdjęcie okładkowe: źródło: shutterstock.com