Normy emisji spalin Euro – wszystko, co musisz o nich wiedzieć!

W obecnych czasach coraz istotniejszym parametrem, na który zwracają uwagę nabywcy samochodów jest norma emisji spalin Euro. Norma ta jest o tyle istotna, że na jej podstawie można np. zablokować możliwość wjazdu samochodu do wyznaczonej strefy miejskiej. Wyjaśniamy, jakie normy emisji spalin funkcjonują w Europie i co warto o nich wiedzieć?

Autor: Witold Łukaszewski

Normy emisji spalin Euro – tabela

Władze europejskie zdecydowały się na wprowadzenie ujednoliconego zbioru regulacji określających dopuszczalne poziomy emisji spalin przez samochody sprzedawane na kontynencie, już w 1992 r. Celem było stopniowe ograniczanie negatywnego wpływu transportu na środowisko naturalne oraz zdrowie publiczne. Normy określają dopuszczalne poziomy emisji takich zanieczyszczeń jak dwutlenek węgla, tlenki azotu, cząstki stałe czy węglowodory. Im wyższa norma emisji tym bardziej restrykcyjne są ograniczenia. Pomiarów emisji dokonuje się przed wprowadzeniem każdego samochodu na rynek w specjalnych, ustandaryzowanych warunkach.

Tabela norm emisji spalin Euro przedstawia się następująco:

Norma Euro 1 – wprowadzona w 1992 r., obowiązująca od 1993 do 1996. Określała dopuszczalne poziomy emisji zanieczyszczeń wyłącznie dla samochodów z silnikami benzynowymi. Wprowadziła ograniczenia emisji tlenków węgla (CO) oraz wspólnie węglowodorów (HC) i tlenków azotu (NOx)
Norma Euro 2 – wprowadzona w 1996 r., obowiązująca od 1997 do 2000 r. Była kontynuacją normy pierwszej, nieco zmniejszającą określane przez nią poziomy emisji.
Norma Euro 3 – wprowadzona w 2000 r., obowiązująca w latach 2000 – 2005. Była pierwszą normą obejmującą także silniki Diesla. W przypadku aut benzynowych wprowadziła osobny pomiar dla węglowodorów i tlenków azotu, których poziom dotychczas był mierzony wspólnie.
Norma Euro 4 – wprowadzona w 2005 r., obowiązująca w latach 2006 - 2010. Wprowadziła znacznie bardziej restrykcyjne wymagania w zakresie emisji tlenków węgla.
Norma Euro 5 – wprowadzona w 2009 r., obowiązująca w latach 2011 – 2014. Przyniosła prawdziwą rewolucję w zakresie dopuszczalnej emisji cząstek stałych przez silniki diesla. Zmniejszono limit aż pięciokrotnie, co spowodowało konieczność dokonania przez producentów znaczących zmian konstrukcyjnych. Wprowadzono do powszechnego stosowania filtry cząstek stałych (DPF).
Norma Euro 6 – wprowadzona w 2014 r., obowiązująca od 2014 r. do dziś, jednak podzielona na kilka segmentów czasowych, o których więcej piszemy w kolejnym akapicie. Po raz pierwszy wprowadziła limity emisji dla samochodów hybrydowych.
Norma Euro 7 – jej wprowadzenie planowane jest obecnie na 1 lipca 2025 roku.

Normy euro dla samochodów osobowych – wyzwania współczesności

Aktualnie produkowane samochody realizują normę emisji spalin Euro6, jednak nie jest to ta sama jej wersja co wprowadzona w roku 2014. Już w 2018 r. wprowadzono zmienioną wersję pierwotnego projektu o nazwie Euro 6c, rok później Euro 6d, która jednak miała charakter czasowy. Pełna wersja normy Euro 6d zaczęła obowiązywać od 2021 r., ale już rok później ponownie ją zmodyfikowano. Rozbicie normy Euro 6 na czasowe segmenty miało związek z wprowadzeniem zmian w sposobach badania emisji spalin. Poprzedni system wymagał korekt, gdyż - jak się okazało - nie przekładał się realistycznie na emisje generowane przez pojazdy w rzeczywistych warunkach. Zmiana sposobu wykonywania testów była pokłosiem głośnej afery „Dieselgate”, gdzie ujawniono działania grupy Volkswagen, której pojazdy posiadały zaimplementowany do oprogramowania silnika specjalny moduł, który obniżał emisję zanieczyszczeń wyłącznie w warunkach przeprowadzania testu.

Norma emisji spalin Euro 7 – co zmieni?

Norma, która ma zacząć obowiązywać w 2025 r. to kolejna rewolucja. Euro 7 ma ograniczyć emisję cząstek tlenków azotu o 35%, co w praktyce może oznaczać wycofanie z rynku silników Diesla, ale i też wielu znanych jednostek benzynowych. Na rynku pozostaną tylko silniki, w których uda się skutecznie zastosować zaawansowane systemy oczyszczania spalin, takie jak katalizatory trójdrożne, układy selektywnej redukcji katalitycznej SCR czy być może inne, opracowywane dopiero rozwiązania. Limity narzucane przez normę nie pozostawiają jednak złudzeń co do tego, że prawodawstwo dąży do całkowitego wyeliminowania z rynku samochodów napędzanych silnikami spalinowymi.

Po raz pierwszy poza wymaganiami dotyczącymi emisji spalin z silnika, w ramach normy Euro 7 pojawią się również restrykcje dotyczące emisji cząstek stałych z hamulców oraz z opon, które są generowane podczas hamowania pojazdu. Po raz pierwszy restrykcjami zostaną objęte także samochody elektryczne, jednak tu wprowadzone zostaną tylko wymogi dotyczące minimalnej trwałości akumulatorów trakcyjnych.

Dlaczego warto sprawdzać, jaką normę Euro ma samochód?

Informacja o normie Euro przypisanej do danego modelu samochodu zaczyna być coraz bardziej istotna dla nabywców głównie ze względu na coraz częstsze występowanie tzw. stref czystego transportu. Takie strefy są wyznaczone w wielu dużych miastach w Europie Zachodniej, a wkrótce będziemy mieć je także w kilku miastach Polski. Władze miast mogą ustalać, które pojazdy mogą poruszać się na terenie stref, właśnie biorąc pod uwagę normy Euro. Szczególnie narażeni na zakaz wjazdu do tych stref są właściciele starszych samochodów z silnikiem Diesla. W planach zarządców miast jest stopniowe zwiększanie restrykcji wjazdowych do stref czystego transportu, dlatego mieszkańcy aglomeracji już dziś obawiają się zakupów aut spełniających normy niższe niż Euro 6.

Coraz więcej mówi się także o wprowadzaniu różnego rodzaju obostrzeń wobec właścicieli samochodów realizujących niskie normy emisji spalin. Wśród pomysłów jest np. zastosowanie dopłat do ubezpieczenia komunikacyjnego OC dla aut nieekologicznych. Inne pomysły dotyczą dodatkowego podatku od rejestracji nabytego samochodu z niską normą Euro.

Póki co podobne projekty nie są realizowane w Polsce, jednak kupując samochód już dziś warto liczyć się z tym, że jeśli spełnia on niską normę emisji spalin, jego sprzedaż w przyszłości może być utrudniona lub mało opłacalna.