Grody, garnki i uczeni. O archeologicznych tajemnicach ziem polskich (okładka  zintegrowana, wyd. 04.2022)

Ciekawe, trochę nauczające. W sumie wciągająca lektura.

Polecam każdemu pasjonatowi archeologii i nie rylko.

Mega ciekawa książka napisana przystępnym językiem.

Ok

Często archeologia kojarzy nam się z Indianą Jonesem, który ma na swoim koncie przełomowe odkrycia i tak prawie z marszu dokonuje wiekopomnego odkrycia. Jak to bywa rzeczywistość filmowo-fabularna i ta codzienno-naukowa mają punkty wspólne, ale ta druga zazwyczaj daleka jest od tej pierwszej, chociaż miewa swoje wielkie momenty, przyćmiewające magię ekranu i wyobraźni pisarskiej. Jednak gdy się przyjrzeć bliżej tej zwyczajnej wersji, bez szumu medialnego, to okazuje się intrygująca i kryjąca niejednokrotnie ciekawsze zagadki niż większości się wydaje. Piramid jak te egipskie czy też Majów nie mamy na terenie Polski, świątyni na miarę Angkor Wat też nie uświadczysz, nawet kamienne kręgi o wiele mniejsze niż ten w Stonehenge, Koloseum i Akropol też nie został wzniesiony. Wydawałoby się, że brak sławy i chwały, ale czy na pewno? Patrząc od tej strony na odkrycia archeologiczne trudno zachwycać się czymkolwiek pod względem odległych wieków ziem polskich, jakoś tak zgrzebnie, bez fajerwerków i dreszczyku emocji. No cóż jak to bywa diabeł tkwi w szczegółach i przysłowiu „swego nie znacie, cudze chwalicie”, jakoś tak niby coś wiemy i obiło się nam o uszy, ale i tak łatwiej pamiętamy o tym co dalej niż bliżej. Agnieszka Krzemińska daje nam swoją książką doskonałą okazję by to zmienić, a przy okazji zagłębić się w historię odległą, fascynującą i przede wszystkim spojrzeć na nią z nowej perspektywy. „Grody, garnki i uczeni”. Wiedza naukowa została przedstawiona tak, że czytelnicy dopiero co wchodzący w temat, ale i ci mający spory zasób informacji, nie poczują się nieusatysfakcjonowani. Wprost przeciwnie autorka doskonale łączy tak zwane suche fakty z tymi, które wzbudzają ciekawość. Nie brak również obalania mitów i pokazania czym jest obecnie archeologia – nie samotną wyspą, lecz dziedziną nauki powiązaną z innymi, która jednocześnie wzbogaca i czerpie z innych specjalności. Jeśli obawiacie się, że ta książka jest zbyt przeładowana faktami lub jest ich zbyt mało, mogę zapewnić, że nie tyle jest wypośrodkowana ile po prostu w bardzo przystępny sposób pozwala zapoznać się z tematyką, jaka często uważana jest za rozważania akademickie lub zrozumiała jedynie dla pasjonatów. „Grody, garnki i uczeni” jest naprawdę dobrą lekturą dla wszystkich czyli dla tych, którzy są pasjonatami najdawniejszych dziejów zimie polskich oraz tych dopiero odkrywających bogactwo kryjące się w może mało nagłośnionych lub niepozornych odkryciach. Jeśli do tej pory omijaliście szerokim łukiem takie publikacje to tym razem proponuję sięgnąć po tę lekturę, nie brak w niej wszystkiego tego, co nas najczęściej kusi w lekturze czyli zagadek, odkryć i informacji, pokazujących, że teraźniejszość nie jest oderwana od przeszłości, nawet tej bardzo odległej. Agnieszka Krzemińska pokazała co kryje się pod niepozornymi miejscami i jakie znaczenie mają mało spektakularne odkrycia. Jeśli do tego dodać pasję i talent do opowiadania to otrzymamy w efekcie książkę w jakiej są zwroty akcji, odkrywanie wcale nie oczywistych rzeczy, nowe spojrzenie na to, co wydawało się mało atrakcyjne, lecz jak się okazuje przykuwa uwagę. Pozostaje coś jeszcze – pokazanie w niezwykle barwny sposób dziejów, które niesłusznie uważa się za mało znaczące.

LEKKO PRZEZ HISTORIĘ Historii można nie lubić, wiem to z doświadczenia. Potrzebny jest do tego jeden drobiazg – nieumiejętne przekazywanie nam jej przez nauczycieli. Ta książka jest jednak inna. To kawał wciągającej lektury, przybliżającej nam najróżniejsze archeologiczne fakty i ciekawostki w sposób profesjonalny, a zarazem lekki i przyjemny, pozwalający nawet tym, za historią nieprzepadającym, dobrze bawić się przy lekturze. Czy istniał neolityczny matriarchat? Dlaczego ziemie polskie zasiedlono dość późno? Skąd się wziął mit wampira? Po co rolnicy wznosili megality? Gdzie według legendy stał zamek jednego z bohaterów „Krzyżaków”? Czy Słowianie tu przyszli, czy już tu byli? Dlaczego wrak „Vasa” ma takie znaczenie dla archeologów? Jak badane są zakonserwowane narządy znanych ludzi? To tylko niektóre z pytań, na jakie odpowiada ta książka. Książka Agnieszki Krzemińskiej w przystępny sposób przybliża nam zagadnienia archeologiczne, balansując między profesjonalizmem, a treściami i formą podania odpowiednią jednocześnie dla laików. Wie co chce przekazać i w jaki sposób chce to zrobić i konsekwentnie, w dobrym stylu, osiąga zamierzone rezultaty. Po prostu jest tu ciekawie, bez przynudzania, wyczerpująco, ale bez nadmiaru suchych faktów, za to z lekkością i pasją. Autorka zabiera nas w podróż przez dzieje naszych ziem, od najwcześniejszego osadnictwa, jakie tu zawitało, przez wielka wędrówkę ludów, po najnowszą technikę w służbie archeologii. Krzemińska serwuje nam tu dzieje Polski w pigułce, ale opowiedziane nie tyle przez pryzmat postaci historycznych, a odkryć archeologicznych i związanych z nimi faktów, opowieści i ludzi także. Są tu legendy, są odniesienia do kultury, a co ważne jest tu też o wiele szerszy kontekst niż tylko rodzimy, lepiej pozwalający nam zrozumieć zagadnienia, ich znaczenie i wszystko, co się z tematem wiąże. „Grody, garnki i uczeni” to też pozycja o odpowiedniej oprawie wizualnej. Co prawda w książce króluje tekst, ale znajdziecie w niej także sporo zdjęć ilustrujących zagadnienia, przedstawiających nam archeologiczne odkrycia czy znaczące miejsca. Co prawda fotografie są czarnobiałe, ale naprawdę nie trzeba w tym przypadku nic więcej, by do nas przemówiły. Dla kogo jest to książka? Na pewno do pasjonatów naszej przeszłości i zagadek, jakich w niej nie brakuje. Ale jednocześnie dla każdego, kto zainteresowany którymś z tematów przez nią poruszanych, zdecydowałby się sięgnąć po nią. Jej lekkości i przystępność sprawiają, że nikogo nie znudzi, za to niejednego autentycznie zafascynuje.

Agnieszka Krzemińska jest polską pisarką, archeologiem i dziennikarką. Napisała wiele książek związanych ze swoją pasją, historią, min. „Dawniej ludzie żyli w brudzie. Kiedy i dlaczego zaczęliśmy o siebie dbać?”, „Miłość w starożytnym Egipcie” oraz wiele czasopism popularnonaukowych. Niedawno zostało wydane nowe dzieło jej autorstwa, a mianowicie „Grody, garnki i uczeni. O archeologicznych tajemnicach ziem polskich". Co jakiś czas z mediów dowiadujemy się o nowo odkrytych szczątkach ludzkich z biżuterią w jaskini, starych mieczach w górach, czy naczyniach zakopanych w ziemi. Na miejsce tych odkryć natychmiast przyjeżdżają archeolodzy, którzy badają przedmioty i głowią się nad ich znaczeniem, historią. Nadal jest dużo wykopalisk, na których badania trwają kilka lat, ponieważ jest tak dużo do odkrycia i tak wiele teorii do wytłumaczenia, że nikt nawet nie myśli o zakończeniu eksploracji. Właśnie o tym jest książka Agnieszki Krzemińskiej, która wprowadzi w historyczny świat zagadek archeologicznych w Polsce. Z publikacji można dużo się dowiedzieć o archeologii od czasów prehistorii do średniowiecza w Polsce. O czym mówią „gadatliwe” kości i odcięte głowy? Po co najdawniejsi rolnicy wznosili megality? Jak ustalić DNA Piastów? Właśnie na te wszystkie pytania odpowiada autorka w swojej publikacji, która poszerza wiedzę o naszych przodkach, ich tradycjach pogrzebowych i sposobie życia. Książkę czyta się bardzo przyjemnie, a zdjęcia opisywanych przedmiotów pomagają w wyobraźni. Na dodatek jest napisana swobodnym językiem, a słowa, z którymi mogą być zaznani tylko specjaliści, są wytłumaczone na marginesach, dlatego czytelnik nie musi się przejmować sięganiem po telefon, żeby wytłumaczyć nieznane wyrazy. Chociaż z całego serca polecam tę książkę fanom archeologii, sądzę, że czytelnicy niezainteresowani tym gatunkiem lektur, również zainteresują się „Grodami, garnkami i uczonymi". Ja sama nigdy nie przepadałam za prehistorią i sądziłam, że jest nudna, jednak książka Agnieszki Krzemińskiej zdecydowanie zmieniła moje zdanie na temat tej epoki. W końcu każda część historii jest fascynująca, po prostu trzeba się nią zainteresować. J.J. Szkolny Klub Recenzenta

Pamiętam, że jako mała dziewczynka chciałam być albo archeologiem, albo paleontologiem... nie zostałam alni jednym, ani drugim, lecz mi to nie przeszkadza poszerzać wiedzę z tych dziedzin. Dużo się czyta i mówi o archeologach pracujących w Egipcie, o tym co odkrywają, jest głośno o odkryciach bobu Ameryk, zachodniej Europy itd. Ja jednak chciałam wiedzieć coś o naszych ziemiach - ziemiach, które skrywają wcale nie mniej tajemnic, historii, bogactw. Agnieszka Krzemińska chyba usłyszała to moje "chcenie", bo GRODY, GARNKI i UCZENI, to wprost idealna pozycja dla miłośników wykopalisk. Nadal podczytuję tę książkę, dawkuję ją sobie, czytam po rozdziale, staram się wyobrazić sobie ekscytację, jaka musiała towarzyszyć archeologom i tym, który odnajdywali jako pierwsi skarby ziem polskich. Chyba najbardziej pobudziły moją wyobraźnię skarby ze Środy Śląskiej - ZŁOTA KORONA rządzi! Jestem oczarowana ogromem bogactw, różnorodnością odkryć i tym, jak wiele ów skarby mówią o tych, co byli przed nami - o naszych przodkach. Agnieszka Krzemińska ma to coś - ma styl, dzięki któremu czyta się tę książkę jak baśń. Jest w jej pisaniu swoboda i wielka pasja, którą po prostu trzeba się zarazić. Autorka jest szczera, otwarta i przepełnia ją pragnienie przygody - pięknej przygody archeologa. Książka została także bardzo dobrze podzielona. Rozdziały są krótkie, zgrabnie napisane, ciekawie nazwane. Dzięki tym cechom czytelnik biegnie przez historię z otwartą buzią i nim się oglądnie już jest w połowie. Jeśli chcecie dowiedzieć się o neandertalczykach, o zdobionych garnkach, o codzienności dni minionych, o skarbach - to nawet się nie zastanawiajcie, to książka dla was! Zadbano o fotografie, o ilustracje - wizualizacja bardzo przyjemna i jak to bywa w takich przypadkach - niezbędna. Będę jeszcze podgryzać z zaciekawieniem - a ciekawość jest z każdą stroną większa... przecież to o ziemi, po której chodzimy. przygoda z archeologiem 7/10 Wydawnictwo Literackie

„Grody, garnki i uczeni” to lektura przystępna. Profesjonalna, ale przystępna. Rzecz dla fascynatów historii, archeologii, ale i po prostu tych, którzy lubią odkrywać coś nowego. Za historią można nie przepadać, ale można też trafić na książki, które potrafią do niej przekonać. i myślę, że ta należy do takich właśnie książek. Treść jest ciekawa, różnorodna, czy wyczerpująca, to już powinni powiedzieć profesjonaliści, ale nie czuć tutaj braków i niedostatków. Może przydałaby się lepsza jakość zdjęć, jakieś kolorowe strony, ale i bez tego książka radzi sobie dobrze. Bo jej siłą jest treść, podana w sposób profesjonalny, co już wspominałem, ale lekki i łatwo przyswajalny.